THĂM LẠI KIM LIÊN ...

 

    Tôi đã không thể hiểu nổi, vì sao cho đến tận hôm nay khi các con tôi đã ngấp nghé tuổi trưởng thành, chưa 1 lần tôi có ý dịnh tìm thăm lại những nơi ở cũ, nơi tuổi thơ các con tôi đã đi qua. Cũng không hẳn vì cái trí nhớ mỗi ngày một tồi tệ đã làm tôi quên đi ít nhiều kỷ niệm nơi tôi đã cùng vợ và các con trải qua những tháng ngày đầm ấm hạnh phúc chỉ trong những không gian nhỏ bé, tạm bợ và nay đây mai đó, như những kẻ lang thang ... Cho đến một ngày tôi chợt nhận ra, rằng dẫu đã luống tuổi mình vẫn chưa đủ từng trải để cảm nhận một cách đầy đủ và trọn vẹn những hạnh phúc và khổ đau trong một đời người. Tôi xin kể chuyện này, một chuyện có thật xảy ra tháng 9 năm 2012 tại Hà nội, với hy vọng câu chuyện sẽ là một lời thứ lỗi với chính mình và với các con tôi.

 
    "Trên đường trở lại thành phố cô và các bạn đã dừng lại ít phút ghé thăm ngôi nhà cô đã từng sống ở Kim liên. Bảo Sơn rất tâm lý đã đi vào cùng với cô, bởi vì bạn biết rõ cô đã rất mong muốn được nhìn lại một lần nữa ngôi nhà số 6, trước khi lên đường về lại Slovakia, đặc biệt là căn phòng cô đã ở cùng các con trên tầng 1 trong lối vào thứ 2 của tòa nhà. Rất có thể ai đó trong các em sẽ hỏi, tại sao cô còn trở lại đó, chẳng phải cô đã vừa đến đó rồi sao. Đúng là cô đã đến đó ngay hôm đầu tiên khi đặt chân trở lại Hà nội. Phú đã đưa cô đến nhưng lúc đó tất cả các cánh cửa đều đóng kín bất chấp mong muốn của cô: chỉ xin được nhìn thấy 1 căn phòng nhỏ, nơi cô đã từng sống với Jakub và Nada bé bỏng thân yêu. Tại đây, giữa lòng Hà nội này cô đã sống cùng 2 con suốt 4 năm thật tuyệt vời. Hơn thế nữa, cô luôn có linh cảm, rằng nếu cô được nhìn thấy căn phòng năm xưa, cô sẽ cảm nhận lại được niềm hạnh phúc lớn lao khôn xiết trong những khoảnh khắc xum vầy đầm ấm với 2 đứa con yêu dấu của mình.
   Khi bước vào ngôi nhà số 6, cô nghĩ rằng Bảo Sơn đã không cảm thấy dễ chịu khi cô nảy ra ý định muốn tìm gặp và xin ai đó để mở cửa căn phòng ngày trước của cô (Kim liên giờ đã là 1 khách sạn), nhưng khi cô và Sơn vừa từ thang máy bước ra một hành lang dài, cảnh tượng đổi thay kinh khủng đến ngỡ ngàng bỗng hiện ra trước mắt ( những cánh cửa mới, cửa sổ mới, thang máy trước đây cũng không hề có ... cả Kim liên đã thay đổi ). Vậy mà đôi chân tự nó vẫn dẫn lối đưa cô lại căn phòng ngày nào với cánh cửa khép kín. Bảo Sơn đã cùng cô đứng tần ngần trước "cửa nhà mình", Sơn chụp cho cô vài kiểu ảnh. Rồi một người đàn ông bước tới với dáng vẻ ngạc nhiên: những người lạ mặt kia đang làm gì trước phòng của anh ta - với cô mọi sự đều ngẫu nhiên nhưng sao thật may mắn? Rất có thể Jakub-ANJEL yêu dấu của cô đã kịp bay tới và sai khiến người đàn ông này để anh ta mở cửa cho cô được "về nhà" dù chỉ là một giây lát nhìn qua. Chẳng còn gì hết, hết thảy mọi thứ đều thay đổi, không một chút gì còn mảy may gợi nhớ tới căn phòng ngày nào ngoài cái ban công trông xuống sân tenis, nơi trước đây vốn là sân chơi cho trẻ nhỏ, nơi lũ trẻ Kim liên thường tụ tập chơi đùa và dưới ban công nhà cô lúc nào cũng nhộn nhịp vui vẻ.


  Kết cục là vậy đó, giờ thì cô có thể nói, rằng công cuộc tìm kiếm cái xe đạp nhỏ của Jakub đã kết thúc, chí ít cô đã cảm thấy như thế. Trong khi bay từ Sài Gòn ra Nha Trang, rồi ra Đà Nẵng và cuối cùng bay ra Hà nội, cô đã luôn nhìn thấy trong mây khuôn mặt tươi cười trìu mến của con trai mình như thể nó đang ngồi trên chiếc xe đạp nhỏ bé ngày nào và đạp đi thật mãn nguyện ..."
   Giờ thì các bạn tin tôi chứ, có những niềm hạnh phúc chỉ phát sinh từ trong đau khổ tột cùng của con người.
 
Bratislava 11.9.2012
BuittSon trích dịch từ " Listy z návratu domov"

 


  
Tản mạn về "bốn năm"(*) và một cuộc đời
 
Anh Sơn dịch ít, viết cũng ít nhưng biết cách dẫn chuyện. Tớ hiểu những trăn trở của anh cũng là "cái cớ" để làm nền cho câu chuyện của cô ...
  Thời gian qua được đi cùng cô, được nghe cô kể và chia sẻ về suy nghĩ cũng như về quá khứ, tớ đã phần nào kết nối lại và hiểu vì sao cô lại khát khao đến thế, mong mỏi đến thế được trở lại "căn phòng xưa". Đó là nơi cô đã phải gần như vật lộn với mọi thứ khó khăn, cả về vật chất và tinh thần, để cùng hai đứa con bé bỏng vượt qua bao sóng gió. Ngay cả người chồng mà cô luôn mong chờ sẽ là chỗ dựa cho cô khi đó, thì thực sự lại là gánh nặng không thể tưởng tượng nổi. Cô nói đã từng làm 3 tháng không lương (thực ra toàn bộ lương của cô đã phải dùng để trả cho rượu bia và các cuộc điện thoại liên lục địa của ông chồng đáng kính). Và rất nhiều, rất nhiều kỷ niệm buồn vui đã đến với cô tại "căn phòng xưa". Cô đã sống trọn vẹn 4 năm chỉ tại một căn phòng duy nhất đó. Cô đã rất rất nhớ Jakub khi bé đến tuổi đi học, và cô buộc phải gửi bé về bà ngoại ở Blava 6tháng/năm để đến trường, và ngay khi có thể lại đón Jakub về Hà nội. Nói chung, 4 năm so với cuộc đời một con người thì thật là ngắn ngủi, nhưng nhiều khi nó chất chứa cả một cuộc đời. Và đó cũng là lý do khi biết sẽ được trở lại Việt nam, cô đã sung sướng đến nhường nào. Nghe cô chia sẻ, thì với mức lương đi dạy như của cô (tầm 600Euro/tháng), việc tự lo về VN là chuyện chỉ có ở trong những giấc mơ. Và rất may là chúng ta đã góp một tay biến cái giấc mơ đó của cô thành hiện thực.
Tớ biết, khi chúng ta bắt đầu lên kế hoạch cho chuyến đi của cô, và từng bước từng bước thực hiện nó, có bạn đã từng có suy nghĩ là tại sao thế này, tại sao thế kia? Hy vọng là qua chia sẻ trên diễn đàn, và những gì thực tế đã, và đang diễn ra, những "lăn tăn" nếu còn, sẽ biến mất. Ít nhất, chúng ta cũng đã chung tay góp sức cho cô - người mà duyên phận đã đưa đến với chúng ta, thực hiện được ước mơ cháy bỏng của riêng mình.

Đó cũng là cách tri ân của những người học trò cũ, tri ân với đất nước đã cho chúng ta mở cửa nhìn ra thế giới.

Sài gòn 11.09.2012
Băng Thanh   

 

(*) "bốn năm": Cô Maja hay dùng khi nói về thời dạy tiếng ở Thanh xuân

 

 

ĐOẠN KẾT  “ANJELI NEVEDIA PLAVAŤ”

 

   Gửi những người bạn vô cùng yêu quý của tôi,

 

   Hôm nay - Thứ Tư 12 tháng 9 - ngày cuối cùng của cô ở NHÀ, ở HÀ NÔI thân yêu của cô. Trời nắng, không khí ấm áp, và tối nay cô sẽ bay về nước. Cái gì cũng có hồi kết của nó và cô biết rằng mình vừa trải qua một giấc mơ tuyệt diệu – giấc mơ mà cô chỉ có thể trải nghiệm nhờ có các em, như một món quà trời ban.

 

   Cô rất hài lòng về việc mình đã lại nhận ra Hà Nội, nơi đã từng là nhà của cô trong suốt 4 năm mặc dù vất vả nhưng rất tươi đẹp. Cô đã tìm lại được chiếc xe đạp nhỏ cho con trai Jakub của cô, chiếc xe đạp mà Jakub đã để lại ở Việt Nam cách đây 30 năm. Cô đã được thăm lại Kim Liên và cô có cảm giác cô đã giải phóng cho con trai mình ở trên thiên đường, nơi con cô có thể an bình như thiên thần. Giờ đây con cô đã có thể thanh thản bay lượn giữa những đám mây, nó không còn phải lo lắng vì không biết bơi nữa. Trước kia nó không sao bơi được mỗi khi cô khóc. Cô đã khóc ròng rã suốt 6 năm nay, cô đã buồn rầu đến mức cô bắt đầu bị bệnh tim. Giờ đây cô cảm thấy Jakub đã được giải phóng, đã ở trong yên bình và cô không còn muốn khóc nữa. Cô biết rằng trên cuộc đời này còn có Nadia, con gái thân yêu của cô, và nhất là cháu ngoại Vilma rất dễ thương, và tất cả các em, những sinh viên Việt Nam thân thiết của cô, những người bạn của cô, nhờ có các em mà cô lấy lại được niềm tin rằng người ta có thể hạnh phúc trong vòng tay bè bạn.

Ngày hôm nay là 12/9, theo lịch Slovakia là ngày lễ đặt tên của Maria – cũng là ngày lễ đặt tên của cô. Đối với cô chuyến đi Việt Nam lần này là một món quà quý báu nhất mà cô có thể mơ ước trong ngày lễ đặt tên của mình.

 

   Lược trích từ "Các bức thư của cô Maja", người dịch: Nguyễn Công Ái