23.9.2012
Tuần đầu tiên ở nhà

Các em - các bạn thân mến của cô
Cô đã ở nhà 1 tuần đầu tiên. Như các em đã biết trong chuyến bay trở lại châu Âu, cô đã không gặp may, lúc xuống Wien cô bị thiếu 1 vali. Cũng không riêng mình cô, cả thảy 3 hành khách bay từ HN qua Pari tới Wien đã bị Austrian airlines làm mất hành lý.
Cô đã làm thủ tục kê khai mất hành lý và được họ cho biết, trong vòng 24 giờ, nếu tìm thấy họ sẽ đưa đến tận nhà. Cô đã không biết việc đó có thể thành hiện thực được không bởi vì hôm ấy là ngày 13, cô là người duy tâm và không thích chữ số này, tương tự cả với ngày 30, trong những ngày này tốt nhất là cô không ra khỏi nhà.
Khi cô xong mọi việc liên quan đến chuyến bay, cuộc gặp lại đầu tiên với những người thân - Nadia, con rể Milan và cháu ngoại gái Vilmuska (cách gọi thân mật của Vilma) - diễn ra thật tuyệt vời, tất cả mọi người đều vui mừng trong phút giây đoàn tụ, Vilma đã lớn lên trông thấy và tiến bộ nhiều, nói được nhiều từ mới. Cô yêu cái miệng cười của nó và cái vòng tay ôm dù nhỏ bé nhưng lần nào cũng cho cô biết bao sức mạnh.
   Ema - con vật bốn chân màu đen yêu quí của cô hình như đã chịu đựng thời gian xa vắng cô thảm hại nhất, bởi vì đây là lần đầu tiên cô và nó xa cách nhau. Nó đã từng trải qua cuộc ra đi của Jakub, năm ngoái trước khi mẹ cô về giời, nó đã sống với bà ở nông thôn, ở đấy bà có khoảnh vườn rộng bao la và vườn nho. Rồi bỗng nhiên gần đây nó bị bỏ lại một mình, nó không thể hiểu được chuyện gì đang xảy ra, nó không ăn, không muốn đi dạo, nó đã sử sự giống hệt như những lần cô và những người thân mất đi Jakub hay bà mẹ. 2 tuần cuối khi cô vắng nhà, Nadia và chồng con đã đi nghỉ ở Hy lạp và Ema đã sống 10 ngày bên một người phụ nữ bạn của gia đình cô. Vậy là khi phát hiện ra giọng nói của cô sau một thời gian dài xa cách, nhất là lúc cô bắt đầu vuốt ve nó, nó trở lại là người bạn gái thân thiết, người đồng hành gắn bó, mặc dù nó không nói được nửa lời, chắc các em sẽ tưởng tượng được nó sẽ hạnh phúc như thế nào khi nó và cô lại bên nhau.
Cô trở lại chuyện ở sân bay: cô phải nói rằng sau những giờ bay dài trong không trung, hành lý chuyển qua chuyển lại khắp Việt nam, chưa bao giờ cô có cảm giác tồi tệ như đã có với Austrian airlines, đặc biệt là ở sân bay Wien. Mặc dù cả sân bay đã được cải tạo mở rộng, người làm vẫn hời hợt, tắc trách, nếu hành khách không nói tiếng đức hoặc tiếng anh coi như người ấy chưa vào sân bay.
Cô thực sự ngả mũ trước các nhân viên VN-aerolines, dịch vụ chu đáo, tận tình, mọi người cô gặp đều rất thân thiện đáng mến. Tương tự thế mọi thứ đều rất tốt cả ở các sân bay, mà khắp nơi đều tuyệt đẹp (đặc biệt sân bay Đà nẵng), cô hoàn toàn hài lòng.
Chân thành mà nói cô thực sự thất vọng khi bị mất 1 vali, bởi trong đó là tất cả mọi thứ - đúng là tất cả. Trong vali nhỏ còn lại chỉ chứa toàn hoa quả - mango và chuối, mà Phú mua cho cô trước chuyến bay từ HN. Cô rất buồn nhưng cũng bật cười, ít nhất con gái cô và cháu ngoại Vilma cũng có chút hoa quả tươi và đặc biệt Nadia sẽ được ăn thứ quả ngọt yêu thích của nó, thứ chuối nhỏ, ngọt thơm không thể mua được ở bên này.
    Cô rất cảm ơn Thanh đã giúp cô từ xa để tìm lại chiếc vali, cả cô cũng đã điện thoại đi khắp nơi và 14 giờ sau cô nhận được 1 cuộc điện thoại báo tin mừng:"Hành lý của bà đã được tìm thấy ở Pari và trong khoảng 16-20 giờ nó sẽ được đưa đến cho bà tận nhà". Tối thứ sáu 14.9 khoảng 21 giờ họ đem đến cho cô chiếc vali đã hỏng nặng, không còn lấy 1 bánh xe, cũng vẫn còn tốt cho cô bởi nó vẫn còn được gói kín bằng màng nilon từ HN trước chuyến bay, mặc dù lớp ngoài cũng đã rách tươm ở nhiều chỗ nhưng rất may phần lớn đồ vật bên trong không bị hư hỏng, vali dĩ nhiên đã kết thúc hành trình của nó trong thùng rác. Trong những tình huống như thế này cô có thể nghĩ, vali là thứ đồ vật để vứt đi, nhưng cô vẫn cảm nhận được mối quan hệ với nó, chủ yếu nó là món quà từ các em và những cái đó luôn làm cô liên tưởng đến những ngày tuyệt vời ở VN thân yêu.
Hai ngày cuối tuần đầu tiên của cô ở nhà là những ngày rất vất vả để cô "trở lại thời gian" và chủ yếu khởi động lại nhịp điệu quen thuộc của cuộc sống thường nhật. Thực sự cô đã mất cả 2 ngày đó để "thức tỉnh" khỏi giấc mơ Việt nam.
Chuyến đi đầu tiên bằng xe riêng đã đưa cô đến Dubovu pri Modre, đến ngôi làng nơi cha mẹ cô và con trai Jakub thân yêu của cô đang yên nghỉ. Cô và Ema đã ngồi bên mộ, cô đã nói hết mọi điều trong suy nghĩ và trong trái tim mình, cô đã đặt lên mộ những viên sỏi nhỏ mà cô đã nhặt về từ khắp mọi nẻo đường cô đặt chân qua. Jakub đã từng sưu tầm sỏi và điều đó còn lại trong cô, khi thấy trên đường những viên sỏi "lọt mắt" cô đã dừng lại nhặt lên đem về cho Jakub.
Cô cảm nhận được trong ngọn lửa cháy sáng của những cây nến cô thắp và cô biết cả ba người thân yêu của cô đã theo sát bên cô trong suốt khoảng thời gian đẹp đẽ cô ở VN, trong các chuyến bay dài cả ba đã chung tay giúp cho máy bay được nâng thăng bằng trên đôi cánh của nó và cô bây giờ đang nhìn thấy Jakub mỉm cười trên chiếc xe đạp nhỏ của mình cũng như khi đang bay trong mây thanh thản và mãn nguyện.
Cô sẽ cố gắng không khóc như cô đã hứa với con và với chính mình nhiều lần, sẽ rất khó và cô phải luôn tự nhủ: ANJELI NEVEDIA PLAVAT, bằng cách đó cô muốn mang trong tim mình hình ảnh con trai cô lúc nào cũng tươi cười.
Từ thứ hai 17.9 cô bắt đầu làm việc trở lại, đầu tiên cô đến ĐSQ Mỹ với những giờ dạy tư, sau đó những sinh viên Nga đến học ở nhà cô và từ thứ tư cô đi dạy trở lại tại ĐH Tổng hợp. Ở đó một cô giáo đang nghỉ ốm và cô có lịch dạy một tháng. Mặc dù trên giấy tờ cô đã nghỉ hưu nhưng thực tế cô không cảm thấy thế và thật may, cô không phải ngồi nhà, cô luôn có công việc để làm và cô rất coi trọng điều đó. Chừng nào cô còn khỏe và còn khả năng làm việc, cô vẫn muốn dạy học.
Bây giờ cô muốn được trở về lại VN với các em, bởi vì nhà cô bên này đã lạnh, sáng sớm chỉ vài độ trên điểm băng, trong ngày có lúc cũng lên được 15-20 độ, mặt trời chỉ còn là một "kẻ ăn hại" không đảm đương nổi công việc, không còn sưởi ấm như mặt trời mùa hè hay mặt trời VN. Chao ơi, cô yêu mùa hạ, yêu mặt trời, yêu biển, cô thích bơi dưới biển và nằm dài ở những bãi cát đẹp trên suốt dải bờ biển nam VN
Nhưng mỗi mùa trong năm đều có sức quyến rũ của nó, mùa thu đẹp với màu sắc và cuốn hút cô vào những cuộc dạo chơi trong thiên nhiên, thăm bảo tàng và lâu đài cổ hoặc đơn giản chỉ ngồi nhà bên ly cà phê hay tách trà bốc khói và sung sướng chờ đợi từng khoảnh khắc để có thể được chơi với cháu ngoại Vilmuska, đó là đứa trẻ tuyệt vời, đáng yêu và thông minh, đang thay đổi và lớn lên từng ngày. Chắc chắn các em sẽ đồng ý với cô rằng những khoảnh khắc đẹp đẽ và quí giá nhất chính là lúc con người ta được sống với những người ruột thịt của mình, nhất là khi các em hồi tưởng lại quãng đời khi con cái các em còn thơ ấu.
Cuối thư cô muốn nói với các em rằng cô luôn có các em trong trái tim và nỗi nhớ của mình cùng với những khoảnh khắc tuyệt vời khi cô cùng các em ở Sài gòn, Vũng tàu, Nha trang, Đà nẵng/ Hội an và Hà nội. Cô tự hào, kiêu hãnh vì nhiều người trong các em đã thành đạt, các em đều có gia đình hạnh phúc, các em đã cố gắng trong công việc để có thể cho con cái mình được học hành tốt nhất và chính các em đã chung tay làm nên chuyến đi dọc VN vừa qua của cô, cô cũng biết thứ đó không rẻ.
Bây giờ cô đang sống trong những phút giây tuyệt vời khi cô nhớ tới một khoảnh khắc nào đó và cô đang mỉm cười, thí dụ như:
- Thanh hoặc Thúy đèo cô sau xe máy đi trong buổi sáng SG.
- Các em luôn cố gắng "bón" cho cô một món ngon nào đó, mặc dù cô chẳng ăn được nhiều.
- Cô đi chơi tối ở Đà nẵng, Hội an, buổi đi dạo tối ở Hội an cùng Hà và Quang (*) có lẽ là một trong những trải nghiệm tuyệt vời nhất.
- Cô bị "ướt như chuột" ở Vũng tàu và nhờ đó học thêm được từ bạn Nghĩa 1 từ tiếng việt mới: MƯA
- Cô và Thanh vào phút trót trước khi cô bay Sài gòn - Nha trang còn chạy vội vào cửa hàng mua áo khoác cho Nadia
- Cô đã gặp lại bà Thanh thợ may, cả 2 không nói gì nhiều, chỉ cảm nhận ở nhau bằng vòng tay và ánh mắt tình yêu thương và niềm hạnh phúc được gặp lại sau bấy nhiêu năm xa cách.
- Cô đã đến Kim liên và tìm được ngôi nhà số 6 của cô, cô tìm thấy cả trường mẫu giáo của các con cô.
- Cô và các bạn đã đến ĐHNN Hà nội và gặp lại cô Thắng, thầy Hùng.
- Cô và Dung, Thúy đã vào nhà Thanh Sơn khi 2 bạn vắng nhà và đã chiêm ngưỡng vẻ đẹp của SG buổi tối từ tầng lầu của họ, mãi sau ông bà chủ mới về và tiếp đó là những phút giây thân mật.
- Cô đã ăn tối ở chỗ Ái, nơi tất cả mọi người, cả trẻ em cũng nói được tiếng sloven.
- Phú đã chở cô đi khắp Hà nội, nơi cô những ngày đầu hoàn toàn không thể nhận ra nổi - đó là những giây phút cay đắng nhất của cô - không nhận ra thành phố mình yêu - Chỉ khi cô đến gần hồ Hoàn kiếm và Bưu điện, lúc ấy mới cảm thấy nhẹ nhõm, cô bắt đầu biết định hướng và dần dần cô biết cô đang ở đâu (chỉ ở khu phố cổ HN)
- Những lần đến thăm "Slovak Villa v Hanoji" rất ấn tượng - nếu có dịp về HN các em hãy đến đó, ít nhất các em cũng cảm nhận được ở đấy " Một thoáng Ceskoslovensko"
- Tất cả các Stretavka đều thật tuyệt vời, không thể nói lần nào là nhất, mỗi lần đều có chút gì đó đặc biệt. Rất đông sinh viên đã đến dự, mọi người đã có cơ hội để gặp gỡ và sau ngần ấy thời gian thì cuối cùng tất cả lại nói với nhau bằng tiếng sloven, dĩ nhiên không dễ nhưng các em đã nói được, cũng không câu nệ việc một ai đó phạm lỗi, quan trọng hơn là chúng ta đã cùng nhau hồi tưởng lại một thời.
- Ngoài Vũ - người đàn ông (NĐÔ) số 1 - sau stretavka Bratislava tiếp tục diễn ra các cuộc bình chọn tiếp theo và ở SG V. Cường đã trở thành NĐÔ số 2, và sau đó NĐÔ số 3 là Quang ở Đà nẵng.

Kỷ niệm còn nhiều vô kể, đến nỗi cô có thể hồi tưởng lại hàng ngày không hết, nhất là những lúc khó ở, cô sẽ nhớ đến một kỷ niệm nào đó và cô sẽ lại cười.
Chỉ có một mong ước cô không thực hiện được - cô đã không đi xe đạp dù chỉ 1 lần - cô hiểu việc đó hoàn toàn không khả thi trong tình thế giao thông của HN hiện nay- điều đó với cô thật đáng tiếc bởi đi xe đạp ở HN, nhất là đi ra ngoại ô trong những năm 80-84 là việc cô rất thích, Nadia ngồi sau cô và Jakub đạp theo cô trên xe nhỏ của mình ...

Cô chân thành cảm ơn các em một lần nữa và mãi mãi đến hết đời mình hễ gặp các em hoặc viết cho các em cô sẽ lại nói:  VDAKA -  DAKUJEM  VELMI VELMI ZO SRDCA.

Vasa profesorka - cô giáo Maja Vrabelova

08.10.2012

dịch sang tiếng việt: BuittSon
  
(*) nguyên bản là Cuong, người dịch cho rằng cô viết nhầm, phần cuối cô còn viết sai Quang=Cuong 1 lần nữa